witte golf menu
vorm onder foto
lijntekening lichtgroen

Omgaan met weeen

Iedere bevalling is hard werken en van tevoren is niet te voorspellen hoe dat voor jou aanvoelt. Je lichaam reageert meteen op bevallingspijn door zelf pijnstillers (endorfines) aan te maken zodat je minder pijn voelt. Angst of spanning belemmert de aanmaak van endorfines. Daarom is het belangrijk zo ontspannen en comfortabel mogelijk te zijn tijdens je bevalling. 

Foto’s door Rebekka Photography

baby bevalling

Wat kan je helpen te ontspannen:

Ervoor te zorgen dat je het lekker warm hebt, dit helpt je te ontspannen 

Het gebruik van een warme kruik, bad of douche

Verschillende houdingen uitproberen en regelmatig wisselen van positie

Je concentreren op je ademhaling, dan ben je minder gefocust op de weeën

Massage van de onderrug

Creëer een fijne omgeving voor jezelf waarin je jezelf kunt ontspannen. Beval je in het ziekenhuis? Neem dan bijvoorbeeld je eigen kussen mee of je eigen muziek

Bedenk wie je graag naast je hebt tijdens je bevalling. Zou je naast je partner nog andere familieleden of een vriendin bij je willen hebben.

Bevalhoudingen

Tijdens de bevalling mag je zelf bepalen welke houdingen je aanneemt tijdens het opvangen van de weeën en tijdens het persen. Het is vaak bevorderlijk voor de voortgang van je bevalling om houdingen af te wisselen. Het kan de bevalling verkorten, soms wel met een uur. Het aannemen van verschillende houdingen zorgt ervoor dat je baby beter door je bekken kan zakken. Ook zul je merken dat je in bepaalde houdingen de weeën beter kunt opvangen. Vrouwen die tijdens de bevalling kunnen bewegen ervaren vaak minder pijn. Je zult tijdens de bevalling moeten uitproberen wat voor jou werkt. Wij zullen je hierbij adviseren en je stimuleren. Het is goed om in je zwangerschap al eens te kijken wat er allemaal mogelijk is.
 

Vormen van pijnstilling

Als voorbereiding is het aan te raden om de film ‘Hoe ga je om met pijn’ te bekijken.

Lees hier de folder over omgaan met pijn.

Daarnaast zijn er verschillende medicijnen die je kunnen helpen om de pijn te verminderen. Deze medicatie kan alleen in het ziekenhuis gegeven worden. Niet elk ziekenhuis heeft alle pijnstillingsmiddelen, zie daarvoor ‘Info ziekenhuizen’.

Je kunt via je zorgverzekeraar een geboorteTENS huren. Dit is een apparaatje dat je met stickers op je onderrug kunt plakken. Je geeft jezelf kleine, elektrische schokjes. De intensiteit hiervan kun je zelf instellen. De geboorteTENS helpt sommige vrouwen de pijn te verzachten. Niet iedereen ervaart het voordeel ervan. De werking van de TENS is tweeledig: enerzijds word je afgeleid door de kleine schokjes, anderzijds kun je toename van controlegevoel ervaren door de bediening van het apparaat. De geboorteTENS helpt vooral tijdens het begin van de ontsluiting.

Lachgas adem je in via een speciaal systeem. Je wordt er wat ‘high’ van en het helpt je beter te ontspannen. Je blijft de pijn van de weeën wel voelen maar jij gaat ‘weg van de pijn’. Lachgas werkt al binnen 10 minuten. Lachgas is beschikbaar in de tweede helft van je ontsluiting, omdat het maximaal 2 uur optimaal werkt. Beval je van je eeste kindje dan is lachgas vanaf ca. 7cm mogelijk. Ben je al eerder bevallen? Dan mag het lachgas vaak al wat eerder gebruikt worden. Het voordeel is dat lachgas geen nadelen heeft voor het kindje. Er is geen overdracht nodig naar de gynaecoloog, je hebt er geen infuus of injectie voor nodig. Het is in een paar minuten weer uit je lichaam door de uitademing. Er is geen overdracht van zorg nodig, wij kunnen de bevalling verder begeleiden.

Pethidine wordt toegediend via een injectie in je bil of bovenbeen. Pethidine lijkt op morfine. Het werkt binnen een half uur en het effect houdt 2 tot 4 uur aan. Pethidine wordt tegenwoordig minder vaak gebruikt dan vroeger. Tijdens de bevalling worden vaker andere manieren van pijnstilling gebruikt. Pethidine wordt soms wel gegeven als je pijnlijke weeën hebt maar de bevalling toch nog niet echt begonnen lijkt.

Mogelijke bijwerkingen pethidine:

  • Bij een groot deel van de vrouwen helpt pethidine niet zo goed bij pijn tijdens de bevalling.
  • Je vergeet soms een deel van de bevalling, omdat je suf en slaperig bent.
  • Je mag niet rondlopen zolang de pethidine werkt.
  • Je kunt misselijk worden.
  • Je kunt jeuk krijgen
  • Als de pijnstiller nog werkt bij de geboorte, dan heeft je baby misschien even moeite met ademhalen. Daarom krijg je pethidine liever niet 2 tot 4 uur vóór de geboorte 

Remifentanil is net als pethidine een morfineachtige stof die wordt toegediend via een slangetje in de arm (infuus), dat vastzit aan een pompje. Je kunt zelf met een drukknop de hoeveelheid Remifentanil bepalen die je via het infuus krijgt. Het pompje is zo afgesteld dat je jezelf nooit te veel kunt geven. Als je kiest voor Remifentanil dan dragen wij de zorg voor de rest van de bevalling over aan het team van de gynaecoloog.

Mogelijke bijwerkingen Remifentanil

  • Remifentanil kan er in zeldzame gevallen voor zorgen dat je minder goed ademhaalt, waardoor de hoeveelheid zuurstof in je bloed tijdelijk afneemt. Controle van het zuurstofgehalte in het bloed is dan ook noodzakelijk bij gebruik van Remifentanil. Dit gebeurt met een sensor om je vinger. 
  • Het gebruik van Remifentanil gebeurt volgens de landelijk geldende regels. Daarbij worden regelmatig ademhaling, bloeddruk, pols en zuurstofgehalte in het bloed gemeten.

De ruggenprik is voor pijnstilling de meest krachtige methode. Een ruggenprik wordt door een anesthesist gezet en zorgt er doorgaans voor dat je vanaf je middel geen pijn meer voelt. De onderkant van je lichaam wordt hierdoor verdoofd en zo goed als gevoelloos of een stuk minder. De weeën blijven wel komen, maar in het algemeen voel je ze niet meer. 

Sinds kort is er ook de ‘walking epidural’, hierdoor is het mogelijk om tijdens de ruggenprik toch iets je benen te kunnen gebruiken en onder begeleiding bijvoorbeeld zelf naar de wc te kunnen lopen. 

Een ruggenprik kan gegeven wanneer de bevalling echt begonnen is, dit is meestal vanaf  3 centimeter ontsluiting en werkt door tot aan de persfase. 

Als je voor een ruggenprik kiest dan dragen wij de zorg voor de rest van de bevalling over aan het team van de gynaecoloog.

Mogelijke bijwerkingen ruggenprik:

  • De hartslag en bloeddruk van jou en je kindje worden zorgvuldig gecontroleerd. Dit gebeurt met speciale bewakingsapparatuur. De reden voor deze extra bewaking is, dat je door de ruggenprik (tijdelijk) een lage bloeddruk kunt krijgen. Hierop kan de baby reageren met een tragere hartslag. Zodra dit met de bewakingsapparatuur wordt gezien, krijg je extra vocht en/of medicatie via het infuus toegediend.
  • Je kunt je benen minder gebruiken. Met de ‘walking epidural’ kan je onder begeleiding wel kleine stukjes lopen.
  • Je lichaamstemperatuur kan stijgen. Het is dan lastig te bepalen of je koorts hebt door de ruggenprik of door een infectie. Het kan zijn dat jij en/of je kindje antibiotica krijgen en dat de kinderarts je kindje daardoor extra moet onderzoeken.
  • De weeën kunnen afnemen. Dan zijn weeën opwekkende medicijnen nodig.
  • Het persen kan wat langer duren.
  • Je hebt een grotere kans op een vaginale kunstverlossing (= een bevalling met een vacuümpomp of verlostang).
  • Je kunt jeuk krijgen door de ruggenprik.
  • Direct na de ruggenprik kun je suf en slaperig worden.
  • Na een ruggenprik kan heel soms hoofdpijn optreden. Dit gebeurt bij 1 op de 100 vrouwen. Deze hoofdpijn onderscheidt zich van ‘gewone’ hoofdpijn omdat de pijn minder wordt bij platliggen en juist erger wordt bij overeind komen. Er verstrijkt meestal 12-48 uur of meer voordat deze zgn. postpunctionele hoofdpijn optreedt. De pijn wordt meestal achter de ogen gevoeld en/of in de nek. Meestal verdwijnt deze hoofdpijn binnen een week vanzelf. Zijn de hoofdpijnklachten erg hevig, zodanig dat je om deze reden in bed moet blijven, dan is een consult bij de anesthesist nodig. Deze kan een bloedpatch plaatsen. Hierbij wordt er via een ruggenprik 10 tot 15 ml van jouw eigen bloed ingespoten ter hoogte van het gaatje van de eerdere ruggenprik. In het gunstigste geval is de hoofdpijn direct weg.

Pijnstilling tijdens de bevalling